Aanpasbare bomen?
“Mijn zadel heeft een verwisselbare boom, hij kan dus op elk paard!”
Eén van de zaken die ik veel hoor als ik een aanvraag krijg voor een consult is "Kan je mijn huidige zadel aanpassen?". Het antwoord is ja tuurlijk, indien het zadel zich hiertoe leent. Ik ga dit steeds trachten te doen indien het mogelijk is. Het is nooit mijn intentie om jullie op kosten te jagen maar ik zal altijd handelen uit het belang van het paard. Uiteraard is het wel van belang dat het huidige zadel passend gemaakt KAN worden. In deze blog zal ik jullie een beetje meer inzicht proberen geven in deze kwestie.
Om te beginnen is het belangrijk om te weten dat een zadel steeds gebouwd wordt op een boom. Dit kan uit verschillende materialen zijn: Hout, syntetisch, carbon, glasvezel,... Elk materiaal heeft zijn eigen voor- en nadelen. (dit is voor een andere blogpost). Sommige zadels beschikken bovendien op een verwisselbaar kopijzer. Laten we eerst even kijken naar deze afbeelding. Hier zie je de 3 voornaamste delen van de boom. De voorkant wordt de pommel genoemd. Dit is ook het stuk waar we soms een verwisselbaar kopijzer kunnen terugvinden. Het stukje daarna is de twist en helemaal achteraan hebben we de cantle.
Belangrijk is om de boom als geheel te zien. Vaak wordt er bij het passen van zadels gekeken naar de voorkant van het zadel en of het zadel niet te breed of te smal is bij de boomtakken. Het is echter ook zeer belangrijk om te gaan kijken naar het stukje aan de twist. Hierbij zijn er twee aspecten die ik meeneem in de beoordeling van het zadel.
- Hoe is de hoek van de side rails en sluit deze mooi aan bij het paard?
- Is de afstand tussen de twee side rails voldoende om ruimte te laten voor de wervelkolom?
Hiermee kom ik eigenlijk bij een belangrijk deel van deze blogpost. We kunnen mogelijks wel een zadel gaan aanpassen door middel van het veranderen van het kopijzer. Dit is echter enkel mogelijk indien de rest van de boom passend is bij het paard. Aan de hoek van de side rails kunnen we niets veranderen.
De hoek die de boomtakken vormen is uiteraard van belang voor het paard. Wanneer een boom te smal is zal deze zorgen voor puntdruk. Wanneer een zadel te wijd is zal het gaan drukken op de schoft. Ik ga dus steeds gaan kijken of de boomtakken van het zadel mooi meelopen met de vorm van jouw paard. Het is van belang dat er geen druk komt op de schoft en op de trapezius (spier vlakbij de schoft). Hierover komt ook nog een aparte blogpost met meer uitleg. Bovendien is het ook noodzakelijk dat je paard voldoende schoudervrijheid heeft. Een te wijde boom kan zorgen voor heel veel schade bij het paard. Vaak zien we dan witte haren terug op de schoft. Ook bij een zadel dat teveel druk geeft op de Trapezius, zien we veel schade. De spieren waar het zadel op drukt beginnen hierdoor af te nemen in omvang. Dit noemen we spieratrofie.
Uiteraard bestaat een zadel niet enkel uit een boom maar ook uit kussens. We willen egaal gevulde kussens die zoveel mogelijk druk verdelen. Hiervoor is het van belang om te gaan werken met kwaliteitsmateriaal en om je zadel regelmatig te laten nakijken. De aanzet van de kussens is ook een factor om rekening mee te houden. We willen een recht zadel, met rechte kussens. Ik zie vaak zadels die vooraan heel hoog aangezette kussens hebben, waardoor een geen ruimte meer is voor de trapezius. Dit kan zorgen voor serieuze puntdruk en ongemak voor je paard. Helaas komt het in de praktijk ook af en toe voor dat de kussens niet recht aan het zadel gezet zijn. Met een scheef zadel is het onmogelijk om een recht paard en een rechte ruiter te hebben. Vraag dus zeker aan je zadelpasser of zadelmaker of dit nog opgelost kan worden.
Het allerlaatste gaat over de lengte van je zadel. Dit is uiteraard ook niet iets dat wij als zadelpasser/maker kunnen gaan aanpassen. Het is zeer belangrijk dat je zadel niet voorbij de laatste thoracale wervel (T18) komt. Een te lang zadel kan zorgen voor zeer veel pijn bij je paard en laat dat nu net zijn wat we ten alle kosten willen vermijden.
Conclusie van het verhaal?
Het is niet omdat je een zadel hebt met een verwisselbaar kopijzer dat dit ook op elk paard past! ;)
Bij twijfel contacteer je best altijd je zadelpasser!
Liefs,
Lisa